شهر همدان مرکز استان همدان یکی از استان‌های غربی کشور است. همدان معمولاً با دو ویژگی اصلی، یکی قدمت تاریخی، که باعث شده آن را مهد تاریخ و تمدن ایران بنامند و دیگری آب‌وهوای سرد و کوهستانی و یخبندان‌های طولانی شناخته می‌شود. این شهر دارای جاذبه‌های گردشگری طبیعی و تاریخی پرشماری‌ست و همه‌ساله به‌ویژه در تعطیلات عید نوروز و تابستان گردشگران زیادی به آن سفر می‌کنند. در این نوشتار قصد داریم به راهنمای سفر به همدان بپردازیم. با مطالعه‌ی نکاتی که در ادامه خواهند آمد می‌توانید برنامه‌ریزی بهتری برای سفر خود داشته باشید.
1- ورود به همدان و مسیر جاده‌های منتهی به شهر
یکی از مهم‌ترین نکات در راهنمای سفر به همدان نجوه‌ی ورود به شهر است. برای ورود به همدان می‌توانید از خودروی شخصی، اتوبوس، هواپیما و قطار استفاده کنید.
الف)خودروی شخصی
اگر قصد دارید با خودروی شخصی به همدان سفر کنید بهتر است با توجه به موقعیت مکانی خود پیش از سفر بهترین مسیر و جاده برای ورود به شهر را انتخاب کنید.
کوتاه‌ترین و امن‌ترین مسیر از تهران به همدان، بزرگراه ساوه نام دارد. این جاده دو بانده و طول آن کمتر از 300 کیلومتر است. برای ورود به این بزرگراه از تهران باید از وروردی آزادراه تهران ساوه در بزرگراه آزادگان استفاده کنید. برای طی این مسیر بدون ترافیک و با سرعت مجاز حدود 3 ساعت و 15 دقیقه زمان نیاز دارید.
در مسیر دوم تهران به همدان باید از تهران به کرج و سپس از جاده‌ی بویین زهرا به سمت همدان بروید. برای طی این مسیر بدون ترافیک و با سرعت مجاز حدود 4 ساعت و 40 دقیقه زمان لازم دارید.
مسیر سومی که تهران را به همدان متصل می‌کند جاده‌ای‌ست که از کرج به قزوین و سپس به تاکستان می‌رود و سپس با عبور از ویان به همدان می‌رسد. برای طی این مسیر بدون ترافیک و با سرعت مجاز به حدود 5 ساعت زمان نیاز دارید.
دقت داشته باشید که عموماً برای سفر از تهران به همدان از مسیر اول استفاده می‌شود و دو مسیر آخر، به‌ویژه در فصول سرد به‌علت گذر از جاده‌های صعب‌العبوری مانند گردنه‌ی آوج کمتر استفاده می‌شوند. با توجه به آن‌چه گفتیم، می‌توانید برای سفر از شهرهای کرج، قزوین، زنجان و اطراف آن‌ها هم از همین مسیرهای برای ورود به همدان استفاده کنید.
برای ورود به همدان از سایر شهرها جاده‌های دیگری هم وجود دارند:
- بزرگراه سنندج به همدان
- مسیر کردستان اراک که از همدان می‌گذرد
- مسیر تهران به کرمانشاه که از همدان می‌گذرد
- مسیر تهران سنندج که از همدان می‌گذرد
ب) اتوبوس
همدان دارای یک ترمینال یا پایانه‌ی مسافربری اصلی به‌نام پایانه‌ی بزرگ همدان است که در میدان عاشورا واقع شده و تقریباً برای تمامی نقاط کشور اتوبوس دارد. همدان – علاوه‌براین – دارای یک پایانه‌ی کوچک‌تر به نام پایانه‌ی اکباتان در خیابان اکباتان (چراغ قرمز) است که بعد از احداث پایانه‌ی بزرگ، بیشتر برای ترددهای بین شهرهای استان و بعضی از شهرهای مجاور در دیگر استان‌ها مورد استفاده قرار گرفت.
ج) هواپیما
همدان دارای یک فرودگاه در حدود 5 کیلومتری مرکز شهر است که در مسیر جاده‌ی اصلی همدان به تهران قرار دارد و بیشتر پروازهای آن به تهران هستند. فرودگاه همدان علاوه بر تهران به مشهد، کیش و به‌صورت فصلی به مدینه و جده هم پرواز دارد.
ه) قطار
خط آهن بین تهران و همدان که در سال 96 احداث شده است، یکی دیگر از مسیرهای ورودی همدان است. این خط آهن علاوه‌بر این امکان سفر ریلی از همدان به مشهد را نیز میسر ساخته است. فاصله‌ی زمانی بین همدان و تهران با استفاده از قطارهای این خط‌آهن حدود 5 ساعت و فاصله‌ی زمانی بین همدان و مشهد حدود 15 ساعت و 30 دقیقه است.
در‌حال‌حاضر ایستگاه همدان این خط آهن در منطقه‌ای به‌نام رباط شورین است که حدود 12 کیلومتر با میدان مرکزی شهر یعنی میان امام خمینی فاصله دارد، اما قرار است به‌زودی ایستگاه اصلی این خط‌آهن به داخل شهر منتقل شود. برای رفتن از ایستگاه رباط شورین به مرکز شهر معمولاً از تاکسی‌هایی که به همین منظور در پایانه مستقر هستند استفاده می‌شود.
2- اقامت در همدان
مسافرانی که به همدان سفر می‌کنند، بسته به فصل سفر و بودجه‌ی خود اقامت‌گاه‌های مختلفی را برمی‌گزینند. در ادامه‌ی راهنمای سفر به همدان به گزینه‌هایی که برای اقامت در سفر به همدان پیش روی دارید می‌پردازیم:
الف) هتل‌های همدان
همدان یکی از شهرهای توریستی ایران است و در آن هتل‌های باکیفیتی ساخته شدهاند و مشغول فعالیت اند. بعضی از بهترین هتل‌های همدان شامل موارد زیر هستند:
1- هتل پارسیان آزادی
هتل پارسیان آزادی همدان در بلوار ارم، یکی از بلوارهای تفریحی همدان واقع شده است. بلواری که در آن امکاناتی مانند کرایه‌ی دوچرخه و دوچرخه‌سواری در مسیرهای مخصوص، پیاده‌روی و استفاده از فضای بوستان ارم میسر است و دسترسی آسانی به مرکز شهر، گنجنامه و تپه‌ی عباس‌آباد دارد.
2- هتل باباطاهر
هتل باباطاهر در نزدیکی آرامگاه باباطاهر و مجموعه‌ی فروش سفال همدان واقع شده و فاصله‌ی کمی با مرکز شهر و جاذبه‌های گردشگری‌ای مانند آرامگاه باباطاهر، گنبد علویان و تپه‌ی هگمتانه دارد.
3- هتل امیران
هتل امیران در ابتدای ورودی شهرک فرهنگیان قرار دارد و نسبت به هتل‌های پارسیان آزادی و باباطاهر فاصله‌ی بیشتری با مرکز شهر و جاذبه‌های گردشگری همدان دارد و البته به ترمینال بزرگ همدان و فرودگاه نزدیک‌تر است.
4- هتل وندیک
هتل وندیک همدان در خیابان سعیدیه، یکی از بهترین خیابان‌های همدان، قرار دارد و از آن‌جا که نوساز است استانداردهای هتل‌داری به‌روزتری در آن رعایت شدهاند. این هتل فاصله‌ی تقریباً کمی با بلوار ارم و هتل پارسیان آزادی دارد.
5- هتل پارسیان بوعلی
این هتل در میدان جهاد، ابتدای خیابان بوعلی، که همدانی‌ها آن‌ها را با نام‌های میدان دانشگاه و بوعلی بالا می‌شناسند، قرار دارد. این هتل به بسیاری از جاذبه‌های گردشگری همدان مانند آرامگاه بوعلی سینا، برج قربان، کلیساهای همدان و البته میدان امام خمینی نزدیک است.
6- هتل آپارتمان سفیر
این هتل آپارتمان در سال 96 در بلوار جانبازان همدان احداث شده است. این هتل تنها شامل سوئیت‌هایی با امکانات و ظرفیت‌های مختلف است و چشم‌انداز زیبا، گشت شهری مخصوص هتل، خشک‌شویی و دسترسی آسان به مرکز شهر از جمله ویژگی‌های آن هستند.
7- هتل ایران
این هتل در سال 99 در میدان باباطاهر ساخته شده و یکی از نوسازترین هتل‌های همدان است. این هتل از نظر امکانات و زیبایی از بهترین هتل‌های همدان است و همچنین دسترسی خوبی به نقاط مهم و جاذبه‌های گردشگری شهر دارد.
8- هتل آرین
این هتل در اواسط خیابان تختی، یکی از شش خیابان منتهی به میدان اصلی شهر، قرار دارد و اگرچه نسبتاً کوچک است، می‌توان آن را از هتل‌های خوب همدان دانست. فاصله‌ی این هتل با میدان امام کم است و درنتیجه دسترسی خوبی به بسیاری از نقاط مهم شهر دارد.
ب) مسافرخانه‌ها و مهمان‌پذیرهای ارزان همدان
مسافرانی که قصد دارند با بودجه‌ای کمتر سفر کنند، می‌تواند به‌جای هتل از مسافرخانه‌های شهر استفاده کنند. فهرست زیر شامل بعضی از مسافرخانه‌های همدان است:
- مهمان‌پذیر اردیبهشت در خیابان شهدا
- مهمان‌پذیر سعادت انتهای خیابان باباطاهر
- مهمان‌پذیر امید نو خیابان اکباتان
- مهمان‌پذیر عصر جدید خیابان اکباتان
- مهمان‌پذیر مینو میدان عباس‌آباد
- مهمان‌پذیر وحدت خیابان شهدا
بیشتر مسافرخانه‌های همدان در نزدیکی میدان امام و در ورودی یکی از شش خیابان منتهی به آن هستند.
ج) اجاره‌ی سوئیت‌های شخصی
همدان دارای سوئیت‌های مبله در داخل شهر و همچنین ویلاهایی در مناطق سرسبزی مثل جاده‌ی گنجنامه است. این سوئیت‌ها و باغ‌ها معمولاً توسط مالکان آن‌ها کرایه داده می‌شوند، اما دقت داشته باشید که تمامی این افراد باید دارای مجوز از سازمان‌های مسئول باشند.
د) چادرزدن
چادرزدن یکی از راه‌های ارزان اقامت در همدان است. بسیاری از مسافرانی که از همدان دیدن می‌کنند در اطراف میدان باباطاهر، مجاورت پارک مردم، گنجنامه و بعضی از دیگر نقاط شهر چادر می‌زنند. قطعاً اقامت در چادر به‌اندازه‌ی هتل راحت نیست، اما ارزان‌تر است و امنیت نسبتاً خوبی هم دارد.
3- جاذبه‌های گردشگری همدان
همدان جاذبه‌های گردشگری بسیار زیادی دارد و برای بازدید از همه‌ی آن‌ها باید زمان زیادی داشته باشید. در ادامه‌ی راهنمای سفر به همدان به مهم‌ترین و محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری همدان می‌پردازیم:
الف) گنجنامه
گنجنامه یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری طبیعی، تاریخی و تفریحی شهر است.
آبشار گنجنامه که با گرفتن عکس یادگاری در کنار آن خاطره‌ی سفر به همدان را ثبت می‌کنند در گنجنامه واقع شده است. در فاصله‌ی بسیار کمی از آبشار، دو سنگ‌نوشته مربوط به دوران حکومت داریوش و خشایارشاه هخامنشی با خط میخی پارسی باستانی را می‌بینیم که ترجمه‌ی انگلیسی و فارسی در نزدیکی آن‌ها قرار گرفته‌اند.
گنجنامه ورودی دو تا از مسیرهای منتهی به قله‌ی الوند هم هست و افرادی که قصد دارند به دشت میشان یا قله‌ی الوند بروند، معمولاً از این مسیر صعود خود را آغاز می‌کنند. فضای اطراف گنجنامه سرسبز و زیباست و باغ‌های شخصی و باغ‌رستوران‌های زیادی در آن قرار دارند. قسمت غربی گنجامه ورودی جاده‌ای به‌نام تاریک‌دره است که در نهایت به پیست اسکی تاریک‌دره‌ی همدان می‌رسد.
تمام این امکانات و مزیت‌ها باعث شدند مسئولان گردشگری همدان به فکر تأسیس دهکده‌ی تفریحی‌ای در گنجنامه بیفتند و در نهایت علی‌رغم مخالفت کوهنوردانِ علاقه‌مند به الوند، این کار را انجام دادند. دهکده‌ی تفریحی گنجنامه فضای بسیار بزرگی‌ست که بعضی از امکانات و تفریحات آن شامل موارد زیر اند:
- رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌های متعدد مسقف و روباز با منوی متنوع
- فروشگاه‌های عرضه‌ی محصولات مختلف به‌ویژه سوغات همدان و داروهای گیاهی
- پیست تریال
- باغ گیاهان
- پل تعادل هوایی
- تله‌کابین رفت و برگشت به دشت میشان (میدان مشیان) [به طول 3400 متر و حداقل و حداکثر ارتفاع به‌ترتیب 1900 و 2800 متر]
- بانجی جامپینگ [بلندترین سکوی بانجی جامپینگ خاورمیانه]
- پینت بال
- سالن بولینگ
- پیست سورتمه‌سواری [طویل‌ترین و سریع‌ترین پیست سورتمه‌سواری ایران]
- شهربازی [ترامپولین، گاو وحشی، ایرهاکی، سینمای 5 بعدی، ماشین کوبنده و …]
- غار آکواریوم
- دیواره‌ی صخره‌نوردی
- اسپا و ماساژ
- سوئیت‌های اقامت [با امکاناتی شامل سیستم گرمایش از کف، سیستم صوتی و تصویری مرکزی، پارکینگ، رستوران سنگی و …]
گنجنامه‌ی همدان با مرکز شهر فاصله‌ی نسبتاً زیادی دارد و برای رفتن به آن درصورت نداشتن خودروی شخصی باید از تاکسی‌های مخصوص مستقر در میدان امام، ابتدای خیابان شریعتی یا تاکسی‌های آنلاین استفاده کنید.
ب) آرامگاه بوعلی سینا
آرامگاه بوعلی سینا دارای دو طبقه است. طبقه‌ی اول شامل مقبره‌ی بوعلی سینا، موزه‌ی اشیای قدیمی سفالی و برنزی، کتب خطی و فرش‌های دستبافت و آثار هنری خطاطان همدانی است و طبقه‌ی فوقانی شامل برج آرامگاه است که توسط هوشنگ سیحون ساخته شده و برگرفته از معماری برج گنبد قاووس است. آرامگاه بوعلی همچنین محل دفن عارف قزوینی شاعر به‌نام دوران قاجار و پهلوی است. آرامگاه بوعلی سینا در میانه‌ی خیابان بوعلی قرار دارد و توسط پیاده‌راه بوعلی به میدان امام متصل می‌شود.
ج) آرامگاه باباطاهر
آرامگاه باباطاهر واقع در میدان باباطاهر مقبره‌ی باباطاهر شاعر اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری است. در این بنا علاوه بر مقبره‌ی باباطاهر تابلوهای خطاطی با مضمون دوبیتی‌های باباطاهر و همچنین مقبره‌ی مفتون همدانی از شعرای مشهور همدان، محمد ابن عبدالعزیز از ادبای قرن سوم هجری و میزا علی نقی کوثر از دانشمندان قرن سیزدهم هجری هم قرار دارند. محوطه‌ی سرسبز و زیبای اطراف آرامگاه باباطاهر و فروشگاه‌های متعدد فروش سوغاتی‌های همدان، به‌ویژه سفال، از دیگر جاذبه‌های این منطقه از شهر هستند.
د) تپه‌ی هگمتانه
تپه‌ی هگمتانه یا اکباتان باقیمانده‌ی شهر اکباتان مربوط به دوره‌ی مادها و اولین پایتخت ایران است. حفاری‌های متعددی در این قسمت از همدان انجام گرفته و طی این حفاری‌ها اشیایی یافت شدهاند که اکنون در موزه‌ی هگمتانه، در نزدیکی تپه، نگهداری می‌شوند. کلیسای ارتدکس گریگوری استفان در قسمت شرقی محوطه‌ی تپه، یکی دیگر از قسمت‌های دیدنی آن است. تپه‌ی هگمتانه فاصله‌ی زیادی با مرکز شهر ندارد و می‌توان با تاکسی‌های ابتدای خیابان اکباتان در میدان امام به آن رفت.
ه) مجتمع تفریحی سیاحتی عباس‌آباد
مجتمع تفریحی عباس‌آباد که با نام تپه‌ی عباس‌آباد هم شناخته می‌شود، محوطه‌ی وسیعی شامل رستورانی بزرگ که یکی از نمادهای شهر همدان هم هست، دریاچه‌ی مصنوعی و آلاچیق است. بیشتر افراد در شب و برای بهره‌بردن از چشم‌انداز زیبای شهر و همچنین برای پیک‌نیک و دورهمی به تپه‌ی عباس‌آباد می‌روند. پیست اسکیت و پله‌های بسیار زیاد که بالارفتن از آن بخشی از تفریحات این مجتمع است هم از دیگر جاذبه‌های تپه‌ی عباس‌آباد هستند.
و) آرامگاه استر و مردخای
آرامگاه استر و مردخای یکی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های دین یهودیت است. این آرامگاه در میدان امام، ابتدای خیابان شریعتی قرار دارد.
ز) بوستان ارم
بوستان ارم و شهربازی رنگین کمان در نزدیکی آن فضایی بسیار مناسب برای پیک‌نیک و تفریح کودکان است. شهربازی ارم امکانات و تفریحات مختلفی مثل کارتینگ، بولینگ، بیلیارد، قایق‌رانی در دریاچه‌ی مصنوعی، تیراندازی با کمان و اسلحه‌ی بادی، تونل وحشت، رستوران، کافی‌شاپ و فروشگاه دارد و هم برای کودکان و هم برای بزرگ‌سالان جذاب خواهد بود.
ح) غار علی‌صدر
غار علی‌صدر در شهر همدان قرار ندارد، بلکه در شهرستان کبودرآهنگ و در حدود 70 کیلومتری همدان است، اما زیبایی آن به‌اندازه‌ای‌ست که بسیاری از گردشگران در سفر خود به همدان به علی‌صدر هم می‌روند. غار علی‌صدر یکی از معدود غارهای آبی جهان بوده و مسیر قایق‌رانی آن طویل‌تر از هر غار آبی دیگری در جهان است.
ط) موزه‌ی تاریخ طبیعی
موزه‌ی تاریخ طبیعی همدان مجموعه‌ای بی‌نظیر برای آشنایی با حیات وحش است و علاقه‌مندان به تاریخ طبیعی و حیوانات قطعاً از بازدید از آن لذت خواهند برد.
ی) پیست اسکی تاریک‌دره
پیست اسکی تاریک‌دره بین ماه‌های آذر تا فروردین برای اسکی روی برف و در تابستان برای اسکی روی چمن مورد استفاده قرار می‌گیرد. مجموعه‌ی پیست اسکی تاریک‌دره از امکاناتی مانند سه دستگاه تله‌اسکی، رستوران، خوابگاه و تجهیزات اسکی است.
ک) سایر جاذبه‌های گردشگری همدان
- مجسمه‌ی شیرسنگی در میدان شیرسنگی
- برج قربان در خیابان طالقانی، چهارباغ شهید مدنی
- گنبد علویان در میدان امام‌زاده عبدالله
- سد اکباتان در جاده‌ی همدان به ملایر
- دهکده‌ی سنگی ورکانه در جاده‌ی همدان به ملایر
- دره‌ی مرادبیگ در دامنه‌ی الوند
- و …
4- رستوران‌های همدان
رستوران‌ها، فست‌فودها و کافی‌شاپ‌های متعددی در سطح شهر همدان مشغول به فعالیت هستند و فهرست زیر شامل محبوب‌ترین و بهترین آن‌هاست:
- رستوران‌های دهکده‌ی تفریحی گنجنامه
- رستوران میسان در مجتمع سیاحتی عباس‌آباد
- رستوران نعل‌اشکنه در بلوار کولاب
- رستوران داریوش در گنجنامه
- رستوران ایتالیایی دلژین در خیابان بوعلی بالا
- رستوران دلتا در خیابان میرزاده عشقی
- رستوران کاکتوس در آرامگاه بوعلی
- رستوران مجلسی در خیابان مهدیه
- رستوران ایتالیایی چوبین در در بلوار اعتمادیه
- رستوران حمام قلعه در خیابان شریعتی
- کافی‌شاپ پدر خوب در خیابان رکنی
- رستوران ته‌چین در چهارراه پژوهش
- رستوران شاندیز حاجی در خیابان تختی
سخن آخر
در این نوشتار به راهنمای سفر به همدان پرداختیم و نگاهی به مسیرهای ورودی به شهر، اقامت‌گاه‌های شهر، جاذبه‌های گردشگری همدان و رستوران‌های خوب و معروف همدان داشتیم.
- همچنین بخوانید: راهنمای سفر به کیش
