هر آنچه باید در مورد تحصیل در ژاپن بدانید
ژاپن یکی از پیشرفته‌ترین کشورها در آسیا محسوب می‌شود و می‌توان آن را کشوری من برای کار و تحصیل دانست و آیندۀ روشنی را در این کشور پیش رو داشت. این کشور حدود سه میلیون نفر دانشجو دارد و از این بین هر ساله حدود صد و پنجاه هزار دانشجو از کشورهای دیگر به ژاپن می‌روند تا شانس تحصیل در دانشگاه‌های معتبر آن را داشته باشند. از سوی دیگر دولت ژاپن هم به شدت حامی دانشجویان است و حتی تصمیم دارد در سال جدید با بالا بردن میزان بورسیۀ تحصیلی دغدغۀ مالی آنها را به حداقل برساند تا بتوانند با فراق بال بیشتری روی موضوع تحصیل و پژوهش تمرکز کنند. در این بین ایرانی‌ها هم برای تحصیل در ژاپن علاقۀ زیادی از خودشان نشان می‌دهند؛ اما بیشتر آنها شرایط تحصیل در این کشور را به خوبی نمی‌دانند. ما در این مطلب به بررسی شرایط تحصیل در ژاپن می‌پردازیم و مهمترین موضوعات از جمله هزینۀ تحصیل در این کشور را به شما خواهیم گفت. پس با ما همراه باشید.
شرایط آب و هوایی در ژاپن چگونه است؟
یکی از نکات مهمی که برای تحصیل در هر شهر و کشوری باید در نظر بگیرید و تاثیر به سزایی در زندگی شما در آن کشور دارد آب و هوای آنجاست. ژاپن در فصل‌های مختلف شرایط آب و هوایی متفاوتی دارد. برای مثال در تابستان‌ها هوا گرم و مرطوب و در زمستان‌ها هوا بسیار سرد است. البته این به شهری که در ژاپن برای تحصیل انتخاب می‌کنید هم بستگی دارد. برای نمونه شهرهای ساحلی رطوبت بسیار بالاتری نسبت به شهرهای مرکزی دارند. با این وجود هوا خیلی در این کشور گرم نمی‌شود و بیشینۀ گرمای آن بیست درجۀ سانتی گراد است.
تحصیل در ژاپن چقدر زمان می‌برد؟
اینکه برای تحصیل در ژاپن چقدر باید زمان بگذارید و در چه سیستمی درس بخوانید کاملاً به مقطع تحصیلی شما بستگی دارد. بگذارید در این مورد از ابتدای دوران تحصیلی شروع به بررسی کنیم. دانش آموزان ژاپنی باید دورۀ تحصیلی خودشان را از شش سالگی شروع کنند. این دانش آموزان تا دوزاده سالگی دوران ابتدایی و بعد دورۀ اول دبیرستان را می گذرانند. دورۀ اول دبیراستان سه سال است. بعد از آن دو انتخاب دارند. هم می‌توانند به تحصیل در دبیرستان ادامه دهند و دورۀ دوم را هم بگذرانند و بعد از سه سال با شرکت در آزمونی جامع مدرک دیپلم‌شان را بگیرند و هم می‌توانند در کالج‌های فناوری تحصیل کنند.
بعد از آن نوبت به دوران تحصیل در دانشگاه می‌رسد. دانش آموزان برای اینکه وارد دانشگاه بشوند باید حتماً مدرک دیپلم را داشته باشند. برای این کار باید بعد از اخذ دیپلم در امتحانات سراسری شرکت کنند تا بتوانند در دانشگاه‌های دولتی، لوکال و آزاد امتیاز بگیرند و امکان ادامۀ تحصیل داشته باشند. خب باید گفت در ژاپن هم مثل ایران تعداد دانشگاه‌های آزاد یا همان خصوصی از دانشگاه‌های دولتی به مراتب بیشتر است. به عبارتی از صد در صد دانشگاه‌های ژاپن حدود هجده درصد دانشگاه‌های دولتی، نه درصد دانشگاه‌های لوکال یا همان محلی و هفتاد و سه درصد دانشگاه‌های آزاد یا خصوصی است. این نشان می‌دهد که اخذ پذیرش از دانشگاه‌های دولتی ژاپن کار چندان راحتی نیست.
در ژاپن چه دوره‌های تحصیلی‌ای خواهیم داشت؟
این موضوع بدان بستگی دارد که بخواهید از چه سنی و در چه مقطعی تحصیل در ژاپن را انتخاب کنید. برای مثال اگر در دورۀ دانش آموزی باشید و به ژاپن مهاجرت کنید، باید نه سال درس بخوانید و بعد می‌توانید هم یک دورۀ سه سالۀ دبیرستان بخوانید و دیپلم بگیرید و هم می‌توانید وارد دوره‌های حرفه‌ای کالج‌های فناوری بشوید و با پنج سال تحصیل مدرک این کالج‌ها را بگیرید. اگر بعد از این دوره‌ها متقاضی تحصیل در دانشگاه باشید با توجه به اعتبار مدرک و معدل‌تان می‌توانید از سال دوم یا حتی سوم دانشگاه به تحصیل ادامه دهید.
از طرفی کسانی که دورۀ سه سالۀ دبیرستان را گذرانده‌اند و می‌خواهند بعد از آن وارد کالج شوند می‌توانند در مورد دو سال دورۀ کالج را بگذرانند و بعد از آن اگر مایل به تحصیل در دانشگاه بودند با توجه به اعتبار مدرک و معدلی که دارند مثل فارغ التحصیلات کالج‌های فناوری، از سال دوم یا سوم دانشگاه ادامه تحصیل دهند.
در مورد دانشگاه هم باید گفت که مقطع کارشناسی در ژاپن حدود چهار سال طول می‌کشد. در این مدت دانشجویان به طور میانگین صد و بیست و چهار واحد می گذرانند و بعد فارغ التحصیل می‌شوند. البته که این دوره برای دانشجویان پزشکی، دندانپزشکی و دامپزشکی شش ساله است. بعد از آن دورۀ کارشناسی ارشد یا فوق لیسانس پیش رو خواهد بود و بیشتر دانشجویان غیر ژاپنی متقاضی تحصیل در این کشور، این دوره را انتخاب می‌کنند. برای شرکت در این دوره باید مدرک کارشناسی معتبر داشته باشید و با حدود دو سال تحصیل و گذراندن سی واحد درسی به همراه پایان نامه، این مدرک را اخذ کنید. بعد از آن می‌توانید وارد بازار کار شوید. به علاوه می‌توانید تحصیلات خود را تا مقطع دکترا هم ادامه دهید.
مقطع دکترا برای تحصیل در ژاپن شامل یک دورۀ سه ساله است و شرط آن داشتن مدرک معتبر کارشناسی ارشد و قبولی در امتحان‌های ورودی است. البته موضوع پایان نامه و نمرۀ آن در مقطع کارشناسی ارشد از اهمیت زیادی برخوردار است. در این دوره با گذراندن واحدهای درسی شروع به نوشتن رسالۀ دکترا خواهید کرد و بعد از دفاع این مدرک به شما داده می‌شود.
آیا برای تحصیل در ژاپن باید به زبان ژاپنی مسلط باشیم؟
این موضوع هم باز به مقطع مورد نظر شما بستگی دارد. تحصیل در مدارس ژاپن و نیز سطح لیسانس یا همان کارشناسی در این کشور نیاز به دانش زبان ژاپنی دارد و به همین دلیل اگر قصد تحصیل در این مقاطع را دارید، حتماً به فکر یادگیری ژاپنی باشید. این را از این رو می گوییم که تمامی کلاس‌ها به زبان ژاپنی برگزار می‌شود. اما کسانی که در سطوح بالاتر مانند کارشناسی ارشد و دکترا قصد ادامه تحصیل دارند باید بدانند که در این مقاطع کلاس‌ها به دو زبان انگلیسی و ژاپنی تدریس می‌شود و می‌توانید با شرکت در کلاس‌های انگلیسی زبان راه آسانتر را انتخاب کنید. البته از آنجایی که با سفر به ژاپن وارد فرهنگ این کشور می‌شوید و می‌خواهید با مردمش ارتباط برقرار کنید، بهتر است از همین الان به کلاس‌های ژاپنی بروید و در آن کشور هم در دانشگاه واحدهای یادگیری ژاپنی را بگذرانید تا راحتتر زندگی کنید.
تحصیل در ژاپن چقدر هزینه دارد؟
خب باید بی تعارف گفت که هزینۀ تحصیل در ژاپن پایین نیست و باید از لحاظ مالی پشتوانۀ خوبی داشته باشید تا بتوانید در این کشور به ادامۀ تحصیل بپردازید. اما باز هم تحصیل در این کشور نسبت به برخی کشوها مانند انگلیس و امریکا پایینتر است و این را از آن جایی می گوییم که هزینۀ زندگی در ژاپن به نسبت آنها پایینتر است. حتماً می‌دانید که وقتی بحث از هزینه‌ها می‌شود ما دو بخش هزینۀ شهریه و هزینۀ زندگی در شهر یا کشور مورد نظر را پیش رو داریم. برای همین می‌توان گفت هزینۀ زندگی در ژاپن به نسبت کشورهایی مثل انگلیس و امریکا تقریباً نصف است.
اما باید گفت که به طور میانگین باید سالانه بین پانصد هزار تا یک میلیون یِن برای تحصیل در ژاپن در نظر بگیرید. این را بدانید که در ژاپن دانشگاه‌های گران قیمت لزوماً مدرک معتبرتری به شما نمی‌دهند و چنین تناسبی در ژاپن رعایت نمی‌شود. بنابراین موضع انتخاب دانشگاه بیشتر از آنکه در پی بالاترین قیمت برای معتبرترین مدرک باشید، امکانات دانشگاه، رنکینگ آن در ژاپن و سطح جهانی و نیز اعتبار اساتید آن را در نظر بگیرید. در خصوص هزینه‌های زندگی هم باید گفت که به طور میانگین برای داشتن یک زندگی متوسط و دانشجویی در این کشور باید حدود نود هزار ین در ماه هزینه کنید.
کدام دانشگاه‌ها در ژاپن اعتبار زیادی دارند؟
در بخش قبل به اهمیت اعتبار جهانی دانشگاه‌ها اشاره کردیم و گفتیم این موضوع در انتخاب دانشگاه بیش از هر چیز دیگری اهمیت دارد. ژاپن بهترین دانشگاه‌های دنیا را در اختیار دارد و ما در این بخش ده تا از بهترین‌های آن را به شما معرفی می‌کنیم. معروفترین و بهترین دانشگاه ژاپن دانشگاه توکیو است که رتبۀ بیست و دو را در رنکینگ جهانی دارد. بعد از آن به دانشگاه کیوتو می‌رسیم که رتبۀ سی و سه را دارد و جزو بهترین‌های ژاپن محسوب می‌شود.
پس از آن موسسۀ تکنولوژی توکیو را در نظر داشته باشید و حسابی بررسی کنید. این دانشگاه اعتبار بالایی دارد و در جهان رتبۀ پنجاه و هشت جهانی را به خودش اختصاص داده است. دانشگاه اوساکا هم یکی از بهترین دانشگاه‌های این کشور است و برای تحصیل در ژاپن حتماً آن را بررسی کنید. بعد از آن دانشگاه توهوکو با رتبۀ هشتاد و دو جهانی در ژاپن حرفی برای گفتن دارد و می‌توان از آن به عنوان وزنه‌ای برای علم و دانش این کشور یاد کرد.
دقت داشته باشید که این لیست به ترتیب رتبه‌ای که دانشگاه‌های ژاپن در رنکینگ جهانی بهترین دانشگاه‌های سال 2020 دارند مرتب شده است. دانشگاه نوگویا را هم می‌توان در این لیست آورد و با رتبۀ صد و پانزده جهانی در لیست بهترین‌های تحصیل در ژاپن قرار دارد. بعد از آن به دانشگاه هوکایدو می‌رسیم که بسیار معتبر است و در دنیا هم رتبۀ صد و سی و دو را دارد. به دانشگاه کیوشو، دانشگاه واسدا و دانشگاه کیو هم به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند و رنکینگ آنها در دنیا صد و نود و شش، دویست و دویست و هفتاد است.
آیا برای تحصیل در ژاپن باید در محدودۀ سنی خاصی باشیم؟
گاهی متقاضیان تحصیل در ژاپن این را از جاهای مختلف می‌شنوند و نمی‌دانند موضوع از چه قرار است. باید گفت برای ادامه تحصیل در ژاپن نیازی به بودن در محدودۀ سنی خاصی نیست؛ اما برای اخذ بورسیۀ تحصیلی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در این کشور باید حتماً زیر سی و پنج سال داشته باشید و برای مقطع کارشناسی باید بین هفده تا بیست و دو سال داشته باشید. این را بدانید که در این کشور روش‌های اخذ بورس زیادی وجود دارد و در میان ایرانی‌ها بورسیۀ مونبوکاگاکوشو از همه شناخته شده‌تر است. برای اخذ این بورسیه باید از سفارت ژاپن در تهران اقدام کنید و یا می‌توانید با استاد راهنمایتان هماهنگ کنید و با طی کردن مراحلی این بورسیۀ تحصیلی را دریافت کنید.
در یک سال تحصیلی ژاپن چند ترم وجود دارد؟
در ژاپن به طور کلی دو ترم تحصیلی وجود دارد که اولی از ماه آوریل تا سپتامبر و دومی از ماه اکتبر تا مارس ادامه پیدا می‌کنند. شما به عنوان یک متقاضی غیر ژاپنی از ماه سپتامبر پذیرش می گیرید تا از نیم سال دوم شروع به تحصیل کنید. دوره‌های تعطلات بین ترم هم در ژاپن بسیار طولانی است و به علاوه به فواصل در این کشور تعطیلات وجود دارد. برای مقال تعطیلات بهار، تعطلات زمستان و تعطیلات تابستان در ژاپن برای دانشجویان در نظر گرفته شده و هر کدام حدود ده روز طول می‌کشد تا دانشجویان وقت استراحت داشته باشند.
شرایط کار دانشجویی در این کشور چگونه است؟
یکی از نکات مهمی که باید در تحصیل در ژاپن در نظر بگیرید شرایط کار در این کشور است. به هر حال شما بخشی از هزینه‌هایتان را باید با کارهای دانشجویی تامین کنید. برای کار در این کشور باید ویزای دانشجویی داشته باشید. از دیگر نکات مهم این است که گواهی شایستگی داشته باشید؛ برای اخذ این گواهی باید به دانشگاه یا کالج خود در ژاپن مراجعه کنید. آنها این گواهی را به وزارت امور خارجۀ ژاپن ارسال می‌کنند و شما مجوز را از وزارت خانه می گیرید. بعد از آن می‌توانید به صورت پاره وقت به کار در این کشور ادامه دهید.
اشتغال در ژاپن هم باعث می‌شود از لحاظ مالی کمک هزینه داشته باشید و هم با مردم و فرهنگ این کشور آشنا می‌شوید. ژاپن خدمات زیادی را برای دانشجویانش در نظر می گیرد و یکی از آنها برای مثال بیمۀ تحصیلی دانشجویی است که اعتبار بالایی دارد و حدود هفتاد درصد هزینه‌ها را پوشش می‌دهند. شما اگر مشکل مالی برای تحصیل در ژاپن نداشته باشید، می‌توانید بهترین دوران تحصیل را تجربه کنید و با یک مدرک معتبر در همین کشور یا دیگر کشورهای دنیا مشغول به کار شوید و آیندۀ روشنی را برای خود و خانواده‌تان بسازید.
مطالب مرتبط:
