ویزای شینگن برای گردشگران ایرانی عبارتی آشناست، چراکه هر ایرانی که دارای پاسپورت ایرانی باشد برای سفر به برخی از کشورهای اروپا نیازمند این نوع ویزاست. سوییس یکی از این کشورهاست. شرایط دریافت ویزای شینگن سوییس، انواع ویزای شینگن سوییس، مدارک ویزای شینگن و کلی موضوع دیگر را در ادامه‌ی این نوشتار با هم مرور خواهیم کرد. چه جزو آن دسته باشید که هیچ آشنایی‌ای با ویزای شینگن سوییس ندارند و چه در زمره‌ی کسانی باشید که مقدار کمی با این نوع ویزا آشنا هستند، در هر صورت می‌توانید از آن‌چه که در ادامه می‌آید استفاده کنید.
سوییس کجاست؟
سوییس یا سوئیس [به انگلیسی Switzerland] کشوری‌ست در مرکز اروپا و یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان محسوب می‌شود. طبیعت این کشور چنان است که به آن «بهشت اروپا» را لقب داده‌اند. جمعیت این کشور حدود 8.6 میلیون نفر است و مردم آن به زبان‌های آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و رومانش صحبت می‌کنند. پایتخت کشور سوییس شهر «برن» است و شهرهای زوریخ، ژنو، بازل و لوزان از جمله شهرهای معروفِ این کشور هستند.
سوییس به‌سبب دارا بودن طبیعتی عالی، بافت شهری مدرن و البته بناهای تاریخی متعدد سالانه گردشگران زیادی را به خود می‌خوانَد.
ویزای شینگن چیست؟
وقتی شهروند یک کشور بخواهد به کشوری دیگر سفر کند، باید مدرکی با عنوان پاسپورت تهیه کند. پاسپورت در واقع مجوزی‌ست که کشور خودِ آن شهروند برای خروج آن شهروند از کشور صادر می‌کند، اما مجوزی که کشور مقصد برای ورود صادر می‌کند را ویزا می‌گویند. به‌عنوان مثال، اگر شما به‌عنوان یک ایرانی بخواهید از کشور ایران به کشور استرالیا سفر کنید، باید از کشور خودتان یعنی ایران پاسپورت دریافت کنید. این پاسپورت مجوز خروج شما از کشور است. اما برای ورود به کشور استرالیا نیاز به مجوز دارید. ویزا همان مجوز ورود شما به استرالیاست. پس در واقع وقتی می‌گوید ویزای استرالیا، یعنی مجوز ورود به کشور استرالیا.
اما ویزای شینگن به چه معناست؟ درست به همان شکل که «ویزای استرالیا» یعنی ویزای مربوط به کشور استرالیا، ویزای شنگن نیز یعنی ویزای مربوط به شنگن. اما شنگن کجاست؟
شنگن یک کشور نیست، بلکه منطقه‌ای‌ست که شامل 26 کشور اروپایی‌ست. این 26 کشور به‌تدریج با پایبندی به «پیمان شنگن» وارد محدوده‌ی شنگن شده‌اند. ایرانیان و شهروندان برخی کشورها برای ورود به کشورهای شنگن نیاز به دریافت ویزای شینگن یا ویزای شنگن دارند. از آن‌جا که سوییس یکی از کشورهای پیمان شینگن است، برای ورود به آن باید ویزای شینگن یا به عبارت بهتر ویزای شینگن سوییس را دریافت کرد.
منطقه‌ی شنگن کجاست؟
منطقه‌ی شنگن به‌تدریج به‌وجود آمد و این‌گونه نیست که از همان ابتدا چیزی به نام «منطقه‌ی شینگن» وجود داشته باشد. شینگن نام روستایی‌ست در کشور لوکزامبورگ. این کشور لوکزامبورگ کشوری‌ست در مرز آلمان و بلژیک و بسیار کوچک و کم‌جمعیت است. از آن‌جا که پیمان شنگن در این کشور و در روستای «شنگن» بسته شد، نام پیمان را «شنگن» گذاشتند.
ابتدا فقط 5 کشور پیمان بستند، یعنی کشورهای آلمان، بلژیک، فرانسه، لوکزامبورگ و هلند. این پیمان در سال 1985 بسته شد و به موجب آن شهروندان هر یک از این 5 کشور برای ورود به 4 کشورِ دیگر نیازی به دریافتِ ویزا نداشتند. رفته‌رفته کشورهای دیگر نیز عضو این پیمان شدند، تا جایی‌که در حال حاضر 26 کشور از جمله سوییس عضو پیمان شینگن هستند و منطقه‌ی شینگن را تشکیل داده‌اند.
بنابراین می‌توان گفت منطقه‌ی شینگن شامل 26 کشور است. این کشورها به قرار زیر هستند:
- اتریش
- بلژیک
- جمهوری چک
- دانمارک
- استونی
- فنلاند
- فرانسه
- آلمان
- یونان
- مجارستان
- ایسلند
- ایتالیا
- لتونی
- لیتوانی
- لوکزامبورگ
- مالت
- هلند
- نروژ
- لهستان
- پرتغال
- اسلواکی
- اسلوونی
- اسپانیا
- سوئد
- سوئیس
- لیختن اشتاین
وجودِ 26 کشور در منطقه‌ی شینگن و پایبندی آن‌ها به پیمان شینگن به معنای آن است که اولاً شهروندانِ هر یک از این کشورها برای ورود به سایر کشورهای شینگن نیازی به دریافت ویزا ندارند و ثانیاً شهروندان سایر کشورها برای ورود به هر یک از این کشورها باید «ویزای شینگن» دریافت کنند. یعنی ایرانیانی که دارای ویزای شینگن سوییس هستند می‌توانند به هر یک از این کشورها سفر کنند.
آیا همه‌ی مردم جهان به ویزای شینگن نیاز دارند؟
پاسخ این پرسش «خیر» است. بسیاری از کشورهای جهان به دلایل سیاسی و اقتصادی، شهروندان‌شان برای ورود به کشورهای حوزه‌ی شنگن نیازی به دریافت ویزا ندارند، درعوض مردم برخی کشورها برای ورود به کشورهای شنگن و گاه حتی برای اقامتی یک‌ساعته در فرودگاه‌های این کشورها نیاز به دریافت ویزا دارند. کشورهای زیر، کشورهایی هستند که شهروندان‌شان برای ورود به کشورهای شینگن نیاز به اخذ ویزای شینگن دارند:
- تونس
- مالدیو
- جمهوری دموکرات کنگو
- ترکیه
- موریتانی
- جیبوتی
- ترکمنستان
- مغولستان
- جمهوری دومینیکن
- اوگاندا
- مراکش
- اکوادور
- ازبکستان
- موزامبیک
- مصر
- ویتنام
- نامیبیا
- جمهوری گینه
- یمن
- نپال
- اریتره
- زامبیا
- نیجر
- اتیوپی
- زیمباوه
- نیجریه
- فیجی
- ماریانای شمالی
- کره شمالی
- عمان
- گابن
- افغانستان
- پاکستان
- گامبیا
- الجزایر
- پاپوآ گینه نو
- غنا
- آنگولا
- فلسطین
- ارمنستان
- فیلیپین
- گینه بیسائو
- آذربایجان
- قطر
- گویان
- بحرین
- روسیه
- هائیتی
- بنگلادش
- رواندا
- هند
- بلاروس
- سائوتومه و پرنسیپ
- اندونزی
- بلیز
- عربستان سعودی
- ایران
- بنین
- سنگال
- عراق
- بوتان
- سیرالئون
- جامائیکا
- بولیوی
- سومالی
- اردن
- بوتسوانا
- آفریقای جنوبی
- قزاقستان
- بورکینافاسو
- سودان جنوبی
- کنیا
- میانمار
- سریلانکا
- کوزوو
- بوروندی
- سودان
- کویت
- کامبوج
- سورینام
- قرقیزستان
- کامرون
- سوازیلند
- لائوس
- کاپه‌ورده
- سوریه
- لبنان
- جمهوری مرکزی آفریقا
- تاجیکستان
- لسوتو
- چاد
- تانزانیا
- لیبریا
- چین
- تایلند
- لیبی
- کومور
- تیمور شرقی
- ماداگاسکار
- کنگو
- توگو
- مالاوی
- ساحل عاج
- تونگا
- مالی
- کوبا
انواع ویزای شینگن
برای سفر به کشورهای شینگن از جمله کشور سوییس هر کسی دلیلی دارد. به‌عنوان مثال، فرد A ممکن است بخواهد برای تحصیل به یکی از کشورهای شینگن سفر کند و فرد B برای سفری توریستی و یک‌هفته‌ای. یا مثلاً فرض کنید فرد C بخواهد برای اقامتی دائم به یکی از کشورهای شنگن سفر کند، در چنین شرایطی این افراد نیاز به ویزاهای متفاوتی دارند. به‌طور کلی، ویزای شنگن از جمله ویزای شینگن سوییس به سه دسته تقسیم می‌شود:
1- ویزای اتحادیه‌ی شینگن [Uniform Schengen Visa]
ویزای اتحادیه‌ی شینگن که به‌اختصار با نام USV شناخته می‌شود، خود به چند نوع تقسیم می‌شود. اما در کل این ویزا برای سفرهای کوتاه‌مدت است و این یعنی ویزای توریستی یا گردشگری را نیز دربرمی‌گیرد. انواع این ویزا به قرار زیر هستند:
الف| ویزای نوع A
ویزای نوع A را با نام ویزای ترانزیت فرودگاهی می‌شناسند. این ویزا برای کسانی است که قصد ورود به هیچ‌یک از کشورهای شینگن را ندارند، ولی هواپیمای آن‌ها قرار است برای چند ساعت در یکی از فرودگاه‌های کشورهای شینگن توقف داشته باشد. فرض کنید قرار است یک ایرانی با هواپیما به کشور انگلیس برود، اگر قرار باشد هواپیمایی که شهروند ایرانی درون آن قرار دارد برای چند ساعت در یکی از فرودگاه‌های یکی از کشورهای شینگن توقف کند، شهروند ایرانی باید قبل از سفر حتماً ویزای ترانزیت فرودگاهی را تهیه کند.
فقط چند کشور معدود در جهان هستند که شهروندان‌شان باید حتی برای توفقی چندساعته در فرودگاه این ویزا را تهیه کنند که متأسفانه ایران یکی از آن کشورهاست. در نظر داشته باشید که این ویزا فقط برای تردد در فرودگاه است و دارنده‌ی آن حق ندارد که از فرودگاه خارج شود و در شهر گردش کند.
ب| ویزای نوع B
دومین نوع از اولین دسته‌ی ویزای شینگن یعنی ویزای اتحادیه‌ی شینگن نیز ویزایی ترانزیت است، اما برای سفرهای زمینی کاربرد دارد. دارنده‌ی این ویزا باید ظرف حداکثر 5 روز کشورهای شینگن را ترک کند.
ج| ویزای نوع C
ویزای نوع C اصلی‌ترین نوع از دسته‌ی اول ویزای شینگن است. این ویزا در واقع همان ویزایی‌ست که گردشگران برای سفری چند روزه به کشورهای شینگن از جمله کشور سوییس به آن نیاز دارند. ویزای نوع C در کل برای گردشگران و هر کسی که بخواهد با اهداف کوتاه‌مدت [در بازه‌ی 3 ماه] به یکی از کشورهای شینگن سفر کند مناسب است. خود این ویزای نوع C هم به سه زیردسته تقسیم می‌شود: ویزای سینگل یا یک بار ورود، ویزای دو بار ورود و ویزای مولتیپل یا ویزای سه‌بار ورود.
ویزای یک بار ورود یعنی ویزایی که با استفاده از آن فقط یک بار می‌توان به کشورهای شینگن وارد شد و با به‌اتمام‌رسیدن اعتبار آن و خروج از کشورهای شینگن، برای سفرهای بعدی به این کشورها دوباره باید ویزا دریافت کرد. ویزای دو بار ورود مجوز دو بار سفر به کشورهای شینگن و ویزای چند بار ورود مجوز چند بار سفر به کشورهای شینگن است.
در نظر داشته باشید که ویزای یک‌بار ورود به معنی این که با آن فقط باید به یک کشور سفر کرد نیست، چراکه هر شهروند ایرانی با در دست داشتن ویزای شینگن از هر نوعی می‌تواند وارد تمامی کشورهای شینگن شود، بلکه به معنی این است که با داشتن این ویزا فقط یک بار وارد کشورهای شینگن می‌توان شد و با خروج از کل منطقه‌ی شینگن، برای ورود دوباره باید باری دیگر ویزا دریافت کرد.
این در حالی است که فرد با داشتن ویزای چند بار ورود از نوع C و با اعتبار 6 ماه و گاه حتی 5 سال خواهد بود. یعنی دارنده‌ی این ویزا می‌تواند در این 6 ماه چند بار به کشورهای حوزه‌ی شنگن سفر کند.
2- ویزای اعتبار منطقه‌ای محدود [Limited territorial validity visa]
ویزای اعتبار منطقه‌ای محدود یا LTV ویزایی‌ست که در موارد نادر صادر می‌شود. گاه سفری ضروری از جمله سفرهای انسان‌دوستانه واجب می‌شود. کسی که بخواهد با این نیت به یکی از کشورهای شینگن سفر کند به این نوع ویزا نیاز دارد. در نظر داشته باشید که برخلاف سایر انواع ویزای شینگن، دارنده‌ی این ویزا فقط حق تردد در یک کشور را دارد.
3- ویزای ملی [National Visa]
سومین نوع از ویزای شینگن ویزای ملی یا ویزای نوع D است. این ویزا برای اقامت بلندمدت در کشورهای شینگن است. به‌عنوان مثال کسانی که به‌دنبال تحصیل یا تجارت و کار در کشورهای شینگن هستند باید این نوع ویزا را دریافت کنند. این شرایط برای کشور سوییس نیز برقرار است. متقاضیان تحصیل یا کار در کشور سوییس نیاز به ویزای شینگن سوییس از این نوع دارند.
مدارک مورد نیاز برای دریافت ویزای شینگن سوییس
بسته به انگیزه و هدف سفر به سوییس و نیاز به یکی از انواع ویزای شینگن سوییس مدارک مورد نیاز نیز متفاوت هستند، اما در کل یک سری مدرک را می‌توان مدارک مشترک میان تمامی انواع ویزای شینگن سوییس معرفی کرد:
- فرم تکمیل‌شده‌ی درخواست ویزای شینگن سوییس [تکمیل فرم درخواست ویزا در واقع اولین قدم برای دریافت ویزا است. این فرم را هم به‌صورت حضوری و هم به‌صورت اینترنتی می‌توان پر کرد]
- شناسنامه و کارت ملی
- پاسپورت با حداقل 6 ماه اعتبار
- بیمه‌ی مسافرتی با پوشش حداقل 30 هزار یورو
- رزرو هتل [واچر]
- بلیط هواپیما [برای ویزای کوتاه‌مدت نیاز به بلیط هواپیما رفت و برگشت است]
- دو قطعه عکس رنگی بیومتریک و جدید
- پرینت گردش مالی سه‌ماه اخیر
- نامه‌ی تمکن مالی [این نامه باید نشان دهد که شما چه مقدار دارایی به یورو دارید. برای سفر به سوییس لااقل باید به‌ازای هر روز سفر 95 یورو داشته باشید]
- مدارک شغلی [چه شغل دولتی و چه شغل آزاد]
بدیهی است که کسانی‌که به دنبال ویزای تحصیلی یا ویزای شغلی هستند باید مدارکی در دست داشته باشند که اثبات کند در کشور سوییس به تحصیل یا به بیزینس یا کار مشغول خواهند شد. به‌عنوان مثال مدرک ثبت‌نام در دانشگاه یا دعوت‌نامه از دانشگاه برای ویزای تحصیلی ضروری است.
مراحل دریافت ویزای شینگن سوییس
اخذ ویزای شنگن سوییس در طی چند مرحله میسر می‌شود. نخستین مرحله مشخص‌کردن نوع ویزایی‌ست که نیاز دارید. سپس باید مدارک مورد نیاز را تهیه کنید. مرحله‌ی بعد درخواست وقت سفارت سوییس است. اگر بخواهید به کشور سوییس سفر کنید، باید وقت سفارت سوییس تعیین شود. ابتدا درخواست وقت سفارت می‌دهید و هر زمان که وقت سفارت شما تعیین شد، به صورت حضوری به سفارت سوییس مراجعه می‌کنید و با دردست‌داشتن مدارک توضیح می‌دهید که هدفتان از سفر به سوییس چیست. در واقع در آن مصاحبه باید بتوانید کارشناسان سفارت سوییس را قانع کنید که نیاز به سفر به کشور آن‌ها دارید و حتماً هم به ایران بازخواهید گشت.
در این مرحله انگشت‌نگاری و چهره‌نگاری صورت می‌گیرد. هزینه‌ی دریافت ویزا را نیز باید بپردازید. سپس مدتی منتظر می‌مانید تا پاسخ درخواست ویزای شینگن سوییس از سوی سفارت سوییس را دریافت کنید.
آدرس سفارت سوییس: تهران، خیابان الهیه، خیابان بوستان، خیابان شریفی‌منش، کوچه‌ی یاسمن، پلاک 13
چند نکته در مورد ویزای شینگن سوییس
- عبارت «ویزای شینگن تضمینی» عبارتی نادرست است، چراکه هیچ تضمینی برای صدور ویزای شینگن سوییس وجود ندارد. در واقع در برخی موارد درخواست ویزا «رد» می‌شود.
- تمامی مدارکی که تهیه می‌کنید باید ترجمه‌ی رسمی و انگلیسی باشند. دارالترجمه‌های دارای مجوز می‌توانند مدارک را ترجمه کنند.
- در روز مصاحبه در سفارت یا کارگزاری باید حداقل 80 یورو به همراه داشته باشید.
- امکان رد شدن درخواست ویزا وجود دارد. دلایلی همچون کاملنبودن مدارک، مخدوش‌بودن گذرنامه، قانع‌نشدن مسئولان سفارت از دلایل سفر به سوییس، سابقه‌ی کیفری و زندان، و چندین مورد دیگر می‌توانند موجب ریجکت درخواست ویزا شوند.
- سابقه‌ی سفر به کشورهای ژاپن، انگلیس یا آمریکا می‌تواند احتمال صدور ویزای شینگن سوییس را افزایش دهد.
