جمهوری چک یکی از ۲۶ کشور عضو پیمان شنگن است و به همین علت برای ورود به آن باید ویزا شنگن جمهوری چک یا ویزای شنگن سایر کشورهای عضو این پیمان را داشت. البته شهروندان بعضی از کشورها مثل آمریکا، ژاپن، استرالیا و کانادا نیازی به دریافت ویزای شینگن برای واردشدن به خاک جمهوری چک ندارند. این درحالی‌ست که شهروندان بعضی از دیگر کشورها حتی برای فرود موقت در فرودگاه‌های چک هم باید ویزای شینگن بگیرند و ایران از جمله این کشورهاست. در این نوشتار قصد داریم به شرایط دریافت ویزای شنگن جمهوری چک، انواع آن، نحوه دریافت ویزا شنگن جمهوری چک، مدارک مورد نیاز برای اخذ ویزا شنگن جمهوری چک و سایر موضوعات مرتبط با ویزای این کشور بپردازیم.
ویزای شنگن چیست؟
پیمان شنگن معاهده‌ای بین ۲۶ کشور اروپایی‌ست که براساس آن شهروندان این کشورها و همچنین دارندگان ویزای شنگن هر یک می‌توانند بدون ویزا وارد سایر کشورهای شنگن شوند و به‌تعبیری می‌توان گفت این کشورها مرزهای جغرافیایی بین خود را از میان برداشته‌اند.
منظور از ویزای شنگن ویزایی‌ست که اعضای پیمان شنگن به‌عنوان مجوز ورود به این حوزه، یعنی همان ۲۶ کشور عضو پیمان، تعریف کرده‌اند.
جمهوری چک در سال ۲۰۰۳ پیمان شنگن را امضا کرد و از سال ۲۰۰۷ آن را به اجرا درآورد. سایر اعضای پیمان شنگن شامل کشورهای، اتریش، بلژیک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایسلند، ایتالیا، لاتویا، لیختن‌اشتاین، لیتوانی، لوگزامبورگ، مالت، هلند، نروژ، لهستان، پرتغال، اسلوواکی، اسلوونی، اسپانیا، سوئد و سوئیس هستند.
به‌طور کلی دارنده‌ی ویزای شنگنِ هر کدام از کشورهای عضو پیمان شنگن می‌تواند به سایر کشورهای عضو هم سفر کند، اما این امکان وجود دارد که محدودیت‌ها و موانعی برای تردد آزاد در حوزه‌ی شنگن برای شهروندان بعضی از کشورها اعمال شود.
انواع ویزا شنگن جمهوری چک کدام اند؟
به‌طور کلی ویزای شنگن از نظر هدف از سفر به این حوزه، مدت زمان اقامت و محدوده‌ی جابه‌جایی به سه دسته‌ی کلی تقسیم می‌شود:
1- ویزای اتحادیه‌ی شنگن [Uniform Schengen]
ویزای اتحادیه‌ی شنگن یا USV نوعی ویزای کوتاه‌مدت است که به دارنده‌ی آن اجازه‌ی ورود و تردد در حوزه‌ی شنگن را می‌دهد. این ویزا خود زیرمجموعه‌هایی دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
الف) ویزای نوع A
این نوع ویزا که با عنوان ویزای ترانزیت فرودگاهی هم شناخته می‌شود، ویزایی‌ست که شهروندان تعداد کمی از کشورها باید درصورت استفاده از پروازهایی که در یکی از کشورهای عضو شنگن توقف بین‌راهی دارند باید پیش از پرواز برای اخذ آن اقدام کنند، درغیر‌این‌صورت اجازه‌ی ادامه‌ی سفر به آن‌ها داده نخواهد شد و ورودشان به حوزه‌ی شنگن غیرقانونی تلقی می‌شود. ویزای ترانزیت فرودگاهی مدت‌زمان بسیار محدودی دارد.
شهروندان کشورهای لبنان، افغانستان، لیبی، الجزایر، مالی، ارمنستان، موریتانی، بنگلادش، نیجریه، چاد، نیجر، کنگو، پاکستان، کوبا، فلسطین، مصر، سومالی، اریتره، سودان جنوبی، اتیوپی، سریلانکا، غنا، سودان شمالی، هند، سوریه، ترکیه، عراق، یمن و البته ایران به این ویزا احتیاج دارند.
ب) ویزای نوع B
این نوع ویزای شینگن هم نوعی ویزای ترانزیت است، با این تفاوت که ویزای B بیشتر در ورود زمینی به منطقه‌ی شنگن کاربرد دارد. این ویزا نسبت به ویزای ترانزیت فرودگاهی مدت زمان اعتبار بیشتری دارد و معمولاً به دارنده‌ی آن ۵ روز، از زمان ورود به یکی از کشورهای شنگن، مهلت داده می‌شود تا منطقه را ترک کند.
ج) ویزای نوع C
این نوع ویزای شنگن برای اقامت‌های کوتاه‌مدت با اهدافی مانند گردشگری، شرکت در رویدادهای فرهنگی و ورزشی، انجام امور درمانی، شرکت در سمینارها و همایش‌ها و مانند این‌ها صادر می‌شود. مدت زمان این ویزا با توجه به شرایط متقاضی متفاوت است، اما بیشتر از ۹۰ روز نخواهد بود. این ویزا برای گردشگران ایرانی معمولاً بین 7 تا 14 روز صادر می‌شود.
ویزای شنگن نوع C به سه صورت یک‌بار ورود یا سینگل، دوبار ورود یا دبل و چندبار ورود یا مولتیپل صادر می‌شود. دارندگان ویزای یک‌بار ورود بعد از یک بار خروج از حوزه‌ی شنگن دیگر مجاز به ورود نیستند حتی اگر ویزای شنگن‌شان اعتبار داشته باشد. این محدودیت درباره‌ی دارندگان ویزای دوبار ورود بعد از خروج دوم اعمال می‌شود و دارندگان ویزای چندبار ورود هم می‌توانند تا زمانی که ویزای شنگن‌شان معتبر است بارها وارد حوزه‌ی شنگن شده و از آن خارج شوند. نکته‌ی قابل توجه در ارتباط با این نوع ویزای شنگن این است که حداکثر مدت اقامت با آن 90 روز در بازه‌ی زمانی 180 روز یا 6 ماه است.
۲- ویزای اعتبار منطقه‌ای محدود [Limited territorial validity visa]
ویزای اعتبار منطقه‌ای محدود یا LTV در شرایطی کاربرد دارد که فردی خارج از حوزه‌ی شنگن بخواهد با اهدافی مانند امور بشردوستانه یا پناهندگی وارد این حوزه شود. فردی که دارای این نوع ویزای شنگن است اجازه‌ی تردد در محدوده‌ای مشخص از حوزه‌ی شنگن را دارد که در زمان صدور ویزا به او ابلاغ می‌شود.
۳- ویزای ملی [National Visa]
این نوع ویزای شنگن که ویزای شنگن نوع D هم شناخته می‌شود، برای افرادی صادر می‌گردد که متقاضی و واجد شرایط اقامت طولانی‌مدت در حوزه‌ی شنگن برای تحصیل، کار و مانند این‌ها هستند.
گاهی پیش از صدور این ویزا ویزایی ۶ ماهه به‌نام ویزای بلندمدت برای انجام امور اقامت طولانی‌مدت برای فرد صادر می‌شود تا او بتواند امور مربوط به اقامت طولانی‌مدت خود در کشورهای شنگن را انجام دهد.
نحوه‌ی دریافت ویزا شنگن جمهوری چک
جمهوری چک انجام امور مربوط به صدور ویزای کوتاه‌مدت شنگن را در ایران به کارگزار رسمی خود یعنی vfs global که کارگزار بعضی از دیگر کشورهای عضو شنگن هم هست واگذار کرده است. بنابراین چنان‌چه قصد دریافت ویزا شینگن چک از نوع A، B و C را دارید باید برای گرفتن ویزا از طریق این کارگزاری اقدام کنید.
چنان‌چه هدف شما دریافت اقامت طولانی‌مدت در چک و مهاجرت است باید برای دریافت ویزا شینگن چک به سفارتخانه‌ی این کشور در تهران مراجعه کنید.
مراحل دریافت ویزای شنگن جمهوری چک از طریق کارگزاری سفارت چک به‌صورت زیر است:
۱- در گام اول باید یک وقت ملاقات برای حضور در کارگزاری جمهوری چک در تهران رزرو کنید. رزرو وقت کارگزاری وی.اف.اس در تهران به‌صورت آنلاین انجام می‌شود. شما باید با مراجعه به وب‌سایت VFS جمهوری چک در تهران از سیستم ثبت ملاقات برای رزرو وقت کارگزاری استفاده کنید یا ایمیلی به آدرس appointmentczechrepublic@vfshelpline.com که شامل مشخصات فردی، تاریخ پیشنهادی برای ملاقات، نوع ویزای درخواستی و زمان سفر است ارسال کنید.
کارگزاری جمهوری چک در ایران معمولاً حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد پاسخ ایمیل شما را خواهد داد و روز و ساعت ملاقات را تعیین می‌کند. فرم مربوط به درخواست وقت ملاقات در همین وب‌سایت بارگزاری شده است، شما باید ابتدا این فرم را دانلود کنید و پس از تکمیل آن به آدرس ایمیل ذکرشده بفرستید. دقت داشته باشید که برای هر قرار ملاقات باید ایمیلی جداگانه ارسال کنید و تنها استثناء در این میان کودکان هستند.
درصورتی‌که قصد اقدام برای دریافت ویزای بلندمدت را دارید، باید به‌جای این فرم از فرم مخصوص برای دریافت وقت سفارت جمهوری چک استفاده کنید. اطلاعات این فرم شباهت بسیاری به فرم قبلی دارد و البته باید به آدرس visa_tehran@mzv.cz ارسال شود.
۲- بعد از ارسال ایمیل نامه‌ای از سوی کارگزاری یا سفارت، بسته به نوع ویزای درخواستی، برای شما ارسال می‌شود که در آن روز و ساعت ملاقات مشخص شده است. شما باید درست در موعد تعیین‌شده در مکانی که به شما اعلام می‌شود حاضر شوید و سایر امور مرتبط با دریافت ویزای جمهوری چک مثل ارائه‌ی مدارک درخواستی، پرداخت هزینه‌ی دریافت ویزای جمهوری چک، انجام انگشت‌نگاری و گردآوری اطلاعات بیومتریک و در صورت لزوم حضور در جلسه‌ای با آفیسر صدور ویزا برای پاسخ‌گویی به پرسش‌هایی مانند هدف از سفر، وابستگی‌های کاری و خانوادگی در ایران و موارد مشابه شرکت کنید.
حضور تمامی متقاضیان دریافت ویزای جمهوری چک برای مصاحبه الزامی است و هیچ کس نمی‌تواند به‌وکالت از دیگری در این جلسه حاضر شود. افراد زیر ۱۸ سال باید حتماً همراه با والدین خود در محل ملاقات حاضر شوند. همچنین پرداخت هزینه‌های دریافت ویزا جمهوری چک به‌صورت نقدی و با واحد پولی یورو میسر است. علاوه‌براین چنان‌چه هر یک از متقاضیان دریافت ویزا موفق به حضور به‌موقع در مکان تعیین‌شده نباشند لازم است دوباره برای رزرو نوبت ملاقات اقدام کنند.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید بارها و بارها پیش از روز ملاقات مورد توجه قرار گیرند تکمیل مدارک مورد نیاز برای دریافت ویزا شنگن جمهوری چک است، چرا که در اکثر موارد کارگزاری و سفارت به پرونده‌هایی که شامل مدارک ناقص‌اند ترتیب اثر نمی‌دهد. مهم‌ترین مدارک مورد نیاز برای اخذ ویزا شینگن جمهوری چک شامل موارد زیر اند:
- اصل و کپی مدارک شناسایی معتبر
- پاسپورت با حداقل ۳ ماه اعتبار از روز آغاز سفر و دست‌کم ۲ صفحه‌ی خالی
- فرم تکمیل‌شده‌ی درخواست صدور ویزا
- مدارک رزرو هتل و بلیط هواپیما
- بیمه با سقف پوشش حداقل ۳۰ هزار یورو قابل استفاده در تمامی کشورهای شنگن
- پرینت گردش حساب ۳ ماه اخیر
- وثیقه
- مدارک مربوط به حرفه مثل پرونده‌ی وکالت، جواز کسب و پرونده‌ی مطب
- دعوت‌نامه‌ی آشنایان درصورت تقاضای ویزای بازدید از آشنایان
- دعوت‌نامه‌های سمینارها و نمایشگاه‌ها از سوی مراجع برگزارکننده‌ی مراسم
- کپی پاسپورت‌های قبلی
- عکس جدید و استاندارد
- و …
لازم به ذکر است که تمامی این مدارک باید به زبان‌های انگلیسی یا چکی ترجمه‌ی رسمی شده باشند.
۳- بعد از پایان ملاقات دریافت ویزا باید منتظر نتیجه‌ی درخواست صدور ویزا شوید. کارگزاری جمهوری چک این امکان را فراهم ساخته تا متقاضیان دریافت ویزای این کشور با مراجعه به این سایت درخواست صدور ویزای جمهوری چک را پیگیری کنند.
4- نتیجه‌ی تقاضای صدور ویزا جمهوری چک شما یا مثبت است یا منفی. در هر صورت این شما هستید که باید در مکانی که در روز ملاقات برای‌تان تعیین می‌شود حاضر شوید و پاسپورت خود را تحویل بگیرید. ویزای شینگن جمهوری چک به‌صورت مهر یا برچسب روی یکی از صفحات پاسپورت درج می‌شود. درصورت ریجکت‌شدن تقاضای صدور ویزا شنگن جمهوری چک می‌توانید تا ۱۵ روز بعد از دریافت نتیجه نسبت به تصمیم سفارت چک اعتراض کنید. اعتراض به نتیجه‌ی بررسی پرونده‌ی درخواست صدور ویزا شنگن جمهوری چک هزینه‌ی اضافی به دنبال دارد و حدود ۲ ماه به‌طول می‌انجامد.
موارد زیر از جمله مهم‌ترین علل ریجکت تقاضای صدور ویزا شنگن جمهوری چک هستند:
- ارائه‌ی اطلاعات خلاف واقع
- ناقص‌بودن مدارک
- اعتبار ناکافی یا تعداد صفحات کم پاسپورت
- داشتن سؤسابقه
- عدم موفقیت در اثبات تمکن مالی
- ناتوانی در اثبات وجود رابطه‌ی قوی کاری یا شخصی برای بازگشت به ایران
- وجود مشکل در برنامه‌ی سفر و مدارک رزرو بلیط هواپیما و هتل
سخن آخر
در این نوشتار به ویزا شنگن جمهوری چک و مهم‌ترین نکاتی که باید برای دریافت آن مدنظر داشت اشاره کردیم. چنان‌چه تجربه‌ای در این زمینه دارید لطفاً با ما و کاربران در میان بگذارید.
همچنین بخوانید: راهنمای اخذ ویزای شینگن سوییس
