ویزای شینگن چیست و به چه درد می‌خورد؟
ما انسان‌ها به سفر کردن و گشت و گذار در شهرها و کشورهای مختلف نیاز داریم تا بتوانیم با فرهنگ‌ها، آداب و رسوم، سبک زندگی و تاریخ جاهای مختلف دنیا آشنا شویم. این آشنایی بدان خاطر است که جهان بینی ما را افزایش داده و وسعت فکرمان را بالا ببریم تا بتوانیم تفاوت‌ها را بپذیریم و کنار هم به آرامش برسیم. به علاوه با همین سفرها و بازدیدها است که متوجه می‌شویم کجای این کرۀ خاکی جای مناسب برای زندگی و رشد ماست و طبق آن می‌توانیم رو به جلو حرکت کنیم. اما سفر رفتن الزاماتی دارد و برای اینکه شرایط سفر کردن مهیا باشد، بایستی یک سری مدارک آماده کنیم. چنانچه بخواهیم در کشورمان ایران سفر سفر کنیم، تنها لازم است کارت ملی، گواهینامه و شناسنامۀ خود را همراه داشته باشیم و در صورت لزوم آنها را ارائه دهیم. در مورد کشورهایی چون ترکیه هم داشتن پاسپورت کفایت می‌کند. اما اگر بخواهیم پا فراتر بگذاریم و به دیگر کشورها سفر کنیم، نیاز به ویزا داریم. اما ویزا به چه معناست؟ انواع ویزا کدام است و در این بین ویزای شینگن یا همان ویزای شنگن چه تفاوتی با دیگر ویزاها دارد؟ ما در این مطلب به بررسی کامل ویزای شینگن، مزیت‌های این ویزا، انواع ویزای شینگن و روش‌های اخذ آن خواهیم پرداخت. پس با ما همراه باشید.
ویزا به چه معناست و به چه دلیل ضرورت دارد؟
بیایید با هم نگاهی به دلیل ضروت ویزا و در کل معنای آن بیندازیم تا مرحله به مرحله جلو برویم. برای درک هر چه بهتر مفهوم ویزا آن را با پاسپورت یا همان گذرنامه مقایسه می‌کنیم تا درک بهتری داشته باشید. پاسپورت یا گذرنامه مجوز خروج شما از یک کشور است. به این معنا که کشور مبدا با بررسی شرایط و سوابق شما به این نتیجه رسیده که شما می‌توانید بدون هیچ ممانعتی از این کشور خارج شده و بعد از مدتی به آن برگردید. این امر منوط به این است که طی سفر اتفاق جدیدی نیفتد و سوابق شما دچار تغییرات قانونی نگردد. پس برای خروج از کشور اول از هر چیزی به پاسپورت نیاز دارید تا به افسران مرزی نشان دهید به لحاظ قانونی خروج شما از مبدا بلا مانع است. ولی به محض خروج از یک کشور شما وارد یک کشور دیگر می‌شوید. ورود به یک کشور هم نیاز ارائۀ مدرکی دارد که نشان هم به لحاظ قانونی این کشور برای ورود شما با ملیت مشخصتان مشکلی ندارد. به مدرکی که مجوزی برای ورود شما به کشور مقصد است ویزا می گویند. البته این موضوع به ملیت شما بستگی دارد. برای مثال ژاپن یکی از کشورهایی است که می‌تواند آزادانه و بدون هیچ قید و شرطی به بسیاری از کشورها بدون ویزا سفر کند؛ این بدان معنی است که قوانین داخلی ژاپن چنان قابل احترام و معتبر است که بیشتر کشورها با دیدن اینکه فرد از آن کشور پاسپورت گرفته به این نتیجه می‌رسند که هیچ خطر قانونی‌ای کشورشان را تهدید نمی‌کند و بدون ویزا اجازۀ ورود می‌دهند. اما کشور ما چنین نیست و برای تقریباً همۀ کشورهای دنیا جز چند کشور معدود آسیایی نیاز به اخذ ویزا داریم. بنابراین برای سفر به یک کشور نیاز به اخذ گذرنامه جهت خروج از ایران و اخذ ویزا برای ورود به کشور مقصد خواهید داشت.
ویزای شینگن چیست؟
ویزای شینگن نوعی ویزا برای گروهی از کشورهای اروپایی است که با اخذ آن می‌توانید به تمامی این کشورها سفر کنید. در واقع اگر برای مثال ویزای شینگن آلمان را می گیرید، ابتدا باید به آلمان بروید. اما می‌توانید بدون هیچ ممانعتی از آلمان به دیگر کشورهای عضو معاهدۀ شینگن بروید و سفر کنید. در مورد معاهدۀ شینگن در بخش‌های بعدی توضیح بیشتری ارائه خواهیم داد. بنابراین برای گروهی از کشورهای اروپایی که با هم هم‌پیمان هستند بایستی ویزای شینگن بگیرید و پس از آن می‌توانید از مزایای آن بهره مند شوید.
ویزای شینگن از چه زمانی شکل پیدا کرد؟
بیایید کمی هم در مورد تاریخچۀ شکل گیری ویزایی به نام ویزای شینگن جستجو کنیم. حالب است بدانید که شنگن که در ایران به اصطلاح به آن شینگن می گویند، نام یک دهکده در کشور لوکزامبورگ بوده است. طی یک جلسۀ بسیار مهم سران گروهی از کشورهای اروپایی در اواخر قرن بیست میلادی دور هم جمع شده و در مورد لزوم اتحاد بین خودشان و وضع قوانین مشترک بین این کشورها به بحث نشستند و در نهایت توافق‌نامه‌ای امضا کردند. از آنجایی که این تواقفنامه در دهکدۀ شنگن امضا شد و نمی‌توانستند اسمی نزدیک به هیچ یک از این کشورها را بر روی آن بگذارند، به این توافق نامه، توافقنامه یا معاهدۀ شنگن گفتند. در ابتدا فقط پنج کشور اروپایی به نام‌های فرانسه، لوکزامبورگ، هلند، بلژیک و آلمان غربی در آن شرکت داشتند و بعداً به تدریج بر تعداد افرادی که به توافقنامۀ شنگن پیوستند افزوده شود. امروزه اکثر کشورهای اروپایی عضو معاهدۀ شنگن هستند. طبق این معاهده این کشورها به قوانین مشترکی در برخی مسائل رسیدند که در بخش بعدی با جزئیات بیشتری آنها را بررسی خواهیم کرد.
معاهدهٔ شنگن بر چه قوانینی دلالت دارد؟
درست است که این کشورها تمامیت ارضی دارند و قوانین داخلی آنها کاملاً با هم متفاوت است؛ اما در مورد محافظت‌های مرزی و عبور و مرور به یکدیگر با هم متحد شدند و به این نتیجه رسیدند که اگر یکی از این کشورها صلاحیت فردی را برای ورود به کشورش تائید کند، بقیۀ کشورهای عضو معاهده هم به تصمیم آن کشور اعتماد کرده و مرزهایشان را برای فرد متقاضی باز می گذارند. این قانون در مورد کسانی که تابعیت یکی از کشورهای شینگن را داشته باشند هم صادق است و آنها هم می‌توانند بدون نیاز به اخذ ویزا و تنها با نشان دادن پاسپورتشان به دیگر کشورهای شنگن رفت و آمد کنند. برعکس این قضیه هم صادق است. یعنی اگر درخواست ویزای فردی برای ورود به یکی از این کشورها رد شود یا در لیست سیاه یکی از این کشورها قرار بگیرد، دیگر کشورهای شنگن هم اجازۀ ورود فرد به کشورشان را نمی‌دهند و همه با هم یکپارچه و متحد عمل می‌کنند. به همین دلیل است که می گوییم اگر فقط ویزای یکی از کشورهای عضو معاهدۀ شنگن را داشته باشید می‌توانید پس از ورود به کشور مقصد بدون نگرانی و فقط با در دست داشتن پاسپورتی که مهر ویزای آن کشور را دارد به دیگر کشورهای شنگن سفر کنید. اما چه کشورهایی امروزه عضو معاهدۀ شنگن هستند و با ویزای شینگن می‌توان به چه کشورهایی سفر کرد. این را در بخش بعدی خواهید خواند.
چه کشورهایی عضو معاهدۀ شنگن هستند؟
برخی به اشتباه فکر می‌کنند که اگر کشوری عضو اتحادیۀ اروپا باشد، عضو معاهدۀ شنگن هم هست. حال آنکه چنین نیست. امروزه کشورهای سوئیس، اتریش، فرانسه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا، دانمارک، نروژ، مجارستان، یونان، جمهوری چک، لاتویا، ایتوانی، هلند، مالت، سوئد، استونی، فنلاند، لوکزامبورگ، لینخنشتاین، لهستان، بلژیک، پرتغال، اسلواکی، ایسلند و اسلوونی عضو شنگن هستند و با اخذ ویزای شینگن هر یک از این کشورها می‌توانید به دیگر کشورها هم سفر کنید. اما برای درک بیشتر تفاوت میان اتحادیۀ اروپا و معاهدۀ شنگن بگذارید مثال بیاوریم. برای نمونه کشورهای سوئیس، ایسلند و نروژ که در لیست بالا دیده می‌شوند در اتحادیۀ اروپا حضور ندارند. به همین دلیل طبق لیست اتحادیۀ اروپا برای ویزای شینگن برنامه ریزی نکنید. اخذ ویزای شینگن برای همۀ کشورها الزامی نیست و کشورهای معتبری مثل ژن، بیشتر کشورهای قارۀ امریکا به استثنای کشورهایی مثل پرو و بولیوی، استرالیا، مالزی و کرۀ جنوبی می‌توانند بدون اخذ ویزا در مدت سه ماهه با ارائۀ پارسپورت در این کشورها رفت و آمد کنند. اما مردم دیگر کشورها باید با توجه به شرایط لازم برای سفرشان یک نوع از ویزای شینگن را دریافت کنند.
ویزای شینگن چند نوع دارد و کاربرد هر نوع از آن چیست؟
ویزای شینگن پنج نوع اصلی دارد و در هر چهار نوع شما فقط سه ماه از شش ماه را می‌توانید در این کشورها بمانید و سپس باید به کشوری جز کشورهای شنگن بروید و مجدداً برای نود روز بعدی در شش ماه دوم سال اقدام نمایید. پنج نوع ویزای شینگن در ادامه توضیح داده شده است:
ویزای شینگن؛ نوع A
ویزای شینگن نوع A به ویزای ترانسفر فرودگاهی (Airport Transit Visa) می گویند. اما این عبارت به چه معناست؟ گاهی پیش می‌آید که مقصد شما یکی از کشورهای شنگن نیست و برای سفر به یک کشور دیگر باید در فرودگاه یکی از این کشورها فرود بیایید و بعد با پرواز دیگری به مقصد خودتان بروید. در این صورت ویزای نوع A می گیرید و با این ویزا فقط می توانید در فرودگاه این کشورها بمانید و اجازۀ خروج از فرودگاه را ندارید.
ویزای شینگن؛ نوع B
ما در مورد ویزای نوع A گفتیم که اگر مقصد شما جایی جز کشورهای شنگن است و مجبور هستید در یکی از این کشورها توفق کنید و پروازتان را عوض کنید، باید آن نوع ویزای شینگن بگیرید. حال اگر سفرتان زمینی باشد و محبور باشید از یکی از این کشور گذر زمینی داشته باشید، ویزای نوع B را دریافت می‌کنید. تفاوت این دو در این است که شما در این نوع ویزا پنج روز می‌توانید در خاک یکی از این کشورها بمانید و بعد باید کشور را ترک کنید. به علاوه می‌توانید در این پنج روز مثل هر توریست دیگری در شهر گشت و گذار کنید و محدودیتی ندارید.
ویزای شینگن؛ نوع C یا توریستی
ویزای نوع C ویزای توریستی بسیار پر طرفدار و کوتاه مدت است که با آن می‌توانید کشورهای شنگن را بگردید و تا سه ماه در آنها حضور داشته باشید. این نوع ویزای شینگن طرفدار زیادی دارد و بیشتر متقاضیان این نوع ویزا را درخواست می‌دهند. با این حال در نظر داشته باشید که این ویزا زیر شاخه‌های دیگری دارد. برای مثال اگر ویزای توریستی سینگل اینتری یا یکبار ورد را انتخاب کنید، تنها یکبار می‌توانید به این کشورها وارد شوید و اگر به هر دلیلی از کشور مقصد یا کشورهای حوزۀ شنگن خارج شوید، دیگر نمی‌توانید به آنها برگردید و ویزایتان باطل می‌شود؛ حتی اگر از مهلت و اعتبار ویزای شما باقی باشد. نوع دیگر آن ویزای کوتاه مدت توریستی دبل اینتری یا دو بار ورود است و همان طور که از اسمش پیداست در این نوع ویزا شما می‌توانید دو بار به کشور مقصد وارد شوید و شانس این را دارید که با یک بار خروج ویزایتان هم چنان معتبر باقی ماند. اما بعد از خروج دوم ویزای شما باطل می‌شود و دیگر نمی‌توانید وارد آن کشور شوید. نوع دیگر ویزای مولتی‌پل اینتری یا چند بار ورود است که در این نوع شما تا زمان پایان اعتبار ویزا می‌توانید هر چند بار که می‌خواهید از کشور مقصد خارج شده و دوباره وارد شوید. در این نوع دیگر محدودیتی برای تردد شما وجود ندارد.
ویزای شینگن؛ ویزای اعتباری منطقهٔ محدوده (Limited Territorial Validity Visas)
معمولاً این نوع ویزای شینگن را به صورت خلاصه ویزای LTV خطاب می‌کنند و معمولاً پناهندگان این نوعع ویزا را می گیرند تا بتوانند در مناطق محدودی از کشور مقصد رفت و آمد کنند. این افراد فقط می‌توانند در مناطق محدودی تردد کنند وخارج از آن محدوده ویزایشان اعتبار ندارد
ویزای شینگن؛ نوع D
آخرین نوع ویزای شینگن ویزای نوع D یا همان ویزای ملی است. با اخذ این نوع ویزا می‌توانید بیشتر از نود روز در کشور مقصد بمانید و معمولاً این نوع ویزای برای کسانی که قصد تحصیل یا اشتغال در کشور مقصد را دارند صادر می‌شود. در این نوع ویزا هم سه زیر شاخۀ سینگل اینتری یا یکبار ورود، دبل اینتری یا دو بار ورود و مولتی‌پل اینتری یا چند بار ورود وجود دارد که بسته به شرایط باید یکی را انتخاب کنید. برای اینکه بتوانید این نوع ویزا را بگیرید باید مدارکی ارائه کنید که امور پژوهشی بیشتر از یک سال در یکی از کشورهای شنگن دارید، پذیرش گذراندن دوره‌ای را گرفته‌اید که بیشتر از سه ماه طول می‌کشد، از دانشگاه پذیرش گرفته‌اید باید دورۀ تحصیلی چند ساله را بگذرانید، مشکلات پزشکی و درمانی دارید و بایستی زمانی طولانی تحت درمان باشید، جزو افراد خاص مانند هنرمندان ، ورزشکاران یا متخصصانی هستید که باید برای شرکت رد یک جشنواره یا دورۀ علمی و یا ورزشی در کشور مقصد بمانید یا مدارکی را ارائه کنید که در این حوزه مشغول کار خواهید شد.
برای اخذ ویزای شینگن چه مدارکی لازم است؟
مدارک مورد نیاز شما برای سفر در حوزۀ شینگن به دلیل سفر شما و کشور مقصد بستگی دارد و ممکن است مدارکی به لیست زیر اضافه شود. برای همین پیش از هر اقدامی حتماً با کارشناسان حوزۀ ویزا مشورت کند. اما به طور کلی مدارک زیر جزوالزاماتی است که حتماً باید به سفارت کشور مقصد ارائه کنید.
- فرم تقاضانامهٔ درخواست ویزا که بایستی از سفارت کشور مقصد دریافت شود. برای پر کردن این فرم هم حتماً از مشاور کمک بگیرید تا به درستی آن را پر کنید و مشکلی نباشد؛ چرا که هر نوع تناقض بین اطلاعات این برگه با مدارک دیگر باعث رد درخواست شما خواهد شد.
- اصل پاسپورت که تا ۶ ماه پس از درخواست ویزا معتبر باشد. این بدان دلیل است که پاسپورت شما باید تا زمان برگشت به مبدا اعتبار داشته باشد.
- پاسپورت‌های قبلی
- ارائۀ عکس پاسپورتی تمام رخ با زمینهٔ سفید که جدیداً انداخته باشید.
- ارائهٔ مدارک شغلی مرتبط با شرایط خودتان مانند پروانهٔ کسب، فیش حقوقی، گواهی اشتغال به کار، گواهی اشتغال به تحصیل، اسناد ملکی و گردش حساب بانکی در ۶ ماه گذشته.
- رزرو بلیط پرواز رفت و برگشت
- بیمهٔ مسافرتی که برای پرداخت هزینه های بیمارستانی در شرایط اورژانسی مورد استفاده قرار می گیرد.
- برگهٔ تاییدیهٔ رزرو هتل
- بر حسب شرایط اصل دعوت نامه
دقت داشته باشید که تمامی این مدارک نام برده شده باید به صورت رسمی به زبان انگلیسی ترجمه شود و بعد همراه با اصل مدارک درخواستی به سفارت کشور مقصد تحویل داده شود.
